Is makinalari, endüstriyel araçlar, forklift, traktör için atesleme parçalari
Agir makinalar; kazici, yükleyici, bekoloder, kepçe, grayder, buldozer, silindir, ekskavatör, kompaktör için atesleme parçalari
Agir tasitlar, hafriyat makinalari, insaat makinalari için atesleme parçalari
Endüstriyel araçlar; kamyon, römork, damper için atesleme parçalari
Istifleme makinalari ve forklift için atesleme parçalari
Tarim makinalari ve zirai traktörler için atesleme parçalari
Mars motoru, akümülatörden aldigi elektrik enerjisiyle çalisan ve motordaki ilk hareketi saglayan sistemdir. Kontagin çevrilmesiyle harekete geçirilen mars motoru krank miline bagli olan volan dislilerinin dönmesini, yakit-hava karisiminin motora dolmasini ve pistonlarin ilk hareketini yapmasini saglar.
Bazi küçük motorlari, örnegin; jeneratörleri çalistirirken krank mili kasnagina bagli bir ipin çekilmesiyle ya da motosikletlerde oldugu gibi ayagimizla pedala basarak ilk hareketi veririz ve mars motorunun görevini üstlenmis oluruz.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
Standart bir aracin en fazla enerji tüketen parçasi mars motorudur. Bu nedenle marsa bastiginizda aracin farlarinda ve iç isiklandirmasinda bir kisilma olur. O yüzden mars motorunun önerilen maximum çalistirilma süresi 10 saniyedir. Eger 10 saniyeden fazla çalistirilirsa akümülatördeki bütün elektrigi bosaltir. Ayrica mars motorunun pistonlari faaliyete geçirmekten baska bir islevi olmadigi için yapiminda genellikle hafif malzemeler kullanilir. Bu da mars motorunun uzun süreli çalismalara dayanakli olmadigi anlamina gelir.
Önemli bir husus da motor hareket halindeyken kesinlikle mars motoru çalistirilmamasi gerektigidir. Aksi takdirde volan dislileri zarar görebilir.
Mars motoru çalismiyorsa;
- Akü bosalmis olabilir.
- Akü kutup baslari gevsemis ya da çikmis olabilir.
- Akü kutup baslari paslanmis olabilir.
- Sase baglanti noktalari gevsemis olabilir.
- Mars motorunun kömürü bitmis olabilir.
- Mars motoru arizalanmis olabilir.
Mars motoru çalisiyor fakat motor çalismiyorsa;
- Atesleme veya yakit sisteminde ariza olabilir.
- Mars dislisi veya Volan dislisi asinmis olabilir.
Akünün, mars motorunu çalistirmada yetersiz kaldigi durumlarda baska bir aracin aküsüyle paralel olarak baglanan takviye kablolari sayesinde motor çalistirilabilir. Eger bu mümkün degilse kontak açilarak, araç ikinci vitesteyken itilerek belli bir süre hizlandirilir ve debriyaj aniden birakilarak motor çalistirilir. Ancak bu her zaman son çare olmalidir çünkü bu uygulama triger kayisina zarar verebilir.
Mars Motoru Nedir?
Mars Motoru ufak ancak bir otomobilin en önemli parçalarindan biridir. Çünkü bu parça olmazsa araç çalismaz. Akümülatörden aldigi elektrik ile çalisan bu motor; aracin volan dislilerinin dönmesini saglamaktadir. Bu dislilerin dönmesiyle araçtaki yakit ve hava motora dolar. Ve böylelikle pistonlar ilk hareketini yapar. Volana geçerek dönen ve volan dislisinden geçtikten sonra dönen mars motorlari bulunmaktadir. Ancak otomobillerde genellikle bendix ismi verilen volana dönerek geçen tipte mars motoru kullanilir.
Mars Motoru Nasil Çalisir?
Mars motorunu harekete geçiren ilk etken, kontagi çeviren insan gücüdür. Siz anahtari çevirir çevirmez, mars motorundaki disli, krank miline bagli olan volan dislisiyle iç içe geçer (Krank Mili hakkinda bilgi almak için tiklayin). Volan dislisi de, bu kisa olayin hemen ardindan meydana gelen dönme kuvvetini, krank miline iletir. Böylece hem araçtaki yakitin hem de atmosferde var olan havanin birbiriyle karisimi, motora dolar. Sonuç olarak pistonlarin ilk hareketi baslar.
Motora ilk hareketi verdiniz. Eger araba çalismaya basladiysa ve siz de hala anahtari birakmayip çevrili sekilde tutmaya devam ediyorsaniz ve bunu uzun süre tekrarliyorsaniz; marsa yüklü miktarda zarar veriyorsunuz demektir. Mars motorunun ömrünü kisaltiyorsunuz. Çünkü bu esnada sürekli disliler birbirine çarpiyor ve siz bu çarpismayi hala devam ettiriyorsunuz. Hem de sonuca ulasmis, motoru çalistirmis olmaniza ragmen. Bu çarpisma esnasinda, motoru harekete geçiren disli içeri giremiyor ve devamli dönen motor dislisine sürtünmeye devam ediyor demektir. Git gide yipraniyor demektir.
Mars Motorunun Görevi Nedir?
Halbuki onun görevi, disari çikip motorun dislisini çevirip motora ilk hareketi vermek ve hemen ardindan hiç zaman kaybetmeden tekrar yuvasina dönmektir. Çünkü görevi biter bitmez yuvasina girmesi gerekiyor. Ama siz onun, tekrar yuvasina girmesine izin vermiyorsunuz, dönen disliler arasinda çarpismasina, darbeler almasina, yipranmasina sebep oluyorsunuz. Ve sonuç: Disliler yaniyor.
Bu arizaya sebep olmamak için, motor çalisir çalismaz kontak anahtarindan elinizi çekin. Araba ne yapacagini bilir.
Günümüzde anahtarsiz arabalar da var. Onlarda öyle bir sorun yok. Basiyorsunuz dügmeye, araba hazir olunca kendi kendine çalisiyor. Mesela Renault Megane’in son yillarda ürettigi arabalar. Napoliten çikolata büyüklügündeki aleti yuvasina sokuyorsun, ardindan da dügmeye basiyorsun. Tamamdir. Araç çalisir vaziyette. Eger araç dizelse, yeterli isiya gelinceye kadar yakiti isitiyor ve sonrasinda aynen çalismaya basliyor.
Mars Motorunda Sik Görünen Arizalar Nelerdir?
Kontagi çevirdiginiz esnada marstaki dislilerin birbirleriyle iyice kenetlenememeleri ve iç içe geçememeleri, en sik görülen arizalardan biridir. Arabadan rahatsiz edici seslerin de çikmasina sebep olur ayni zamanda. Bu arizanin en belirgin sebeplerinden biri; mars motorundaki burç yataklarinin asinmis olmasidir. Bu durumda yapmaniz gereken, o burçlari yenilemek olacaktir. Arabanizin yaglarini sürekli kontrol ettirmeniz ve azaldiginda tekrar yag koydurmaniz, bu tür arizalarin meydana gelmesini önler. Motorunuzun ömrü uzar.
Bunun disinda sik görülen mars motoru arizalarindan birisi de; akü ile mars arasindaki baglantiyi saglayan kabloyu tutturan civatalarin esnemesi, yerinden oynamasi ya da gevsemesidir. Bu civatalarin bir nevi kontak görevi gören arka uçlari böylece mars terminaline bagli seri haldeki o sargilarin kopmasina neden olabilir. Bu da arizaya yol açar.
Ayrica yukarida saydiklarimiz disinda, mars – motor aksaminda yer alan firça ve kollektörlerin asinmasi – oksitlenmesi – eskimesi vb. sebeplerden dolayi da ariza çikabilir. Bu türden asinmalar ve oksitlenmeler, gelen akimlarin geçisini zorlastirir. Bunun sonucunda marsin agir dönmesine ya da hiç dönmemesine sebebiyet verir. Bu tür sikintilara dikkat edilmeli, önlemler eksiksiz alinmalidir. Özellikle yillik bakim aksatilmamalidir.
Sarj dinamosu ya da Sarj Üreteci dogru akim generatörü olup, kollektörü ve statör sargilari paralel çalisan bir jeneratördür. Dinamo aküyü sarj eder ve araçlarin elektrikli aletlerine gerekli akimi saglar.
Sarj dinamosu bir kaç basit parçadan olusmasina ragmen araç çalisma sisteminde kritik bir rol üstlenmektedir. Temelde sarj dinamosu, krank milinin dönmesi sonucu olusan mekanik enerjiyi indüksiyon araciligiyla elektrik enerjisine dönüstürme prensibine dayali olarak çalismaktadir.
Sarj dinamosu, stator denilen demir cevherine sarilmis iletken sargilarin içinde, rotorun(miknatis) dönerek statorun sargilarinda elektrik enerjisi üretilmesi prensibiyle çalisir. Rotorun dönmesi sonucunda statordaki iletken sargilarin etrafindaki manyetik alan degisime ugrar ve iletkende bir akim olusarak elektrik akimi üretilmis olur. Sarj dinamosu, aracinizin ilk çalismasi esnasindaki mars motoru, atesleme sistemleri ve dogru akimla çalisan tüm devre ve alicilar için gerekli olan enerjiyi saglayan akünüzün dolu olmasini ve motor çalisiyor haldeyken bütün elektrik sistemlerinin ihtiyaci olan enerjiyi saglar.
  |
Ana Parçalari:
1- Üreteç ( alternatör veya dinamo)
2- Regülatör (konjektör)
3- Sarj göstergesi
4- Vantilatör kayisi |